Schematy, które rujnują twoje życie

 

1. Schemat zranionego dziecka<

   Osoba, która działa w tym schemacie często czuje się bezbronna, samotna, smutna, niezrozumiana, niemająca wsparcia, załamana, przytłoczona, biedna, niekochana, nie zasługująca na miłość, zagubiona, uwięziona, pozostawiona bez celu i możliwości zmiany, pesymistyczna, porzucona, odrzucona i słaba.

2. Schemat gniewnego dziecka

   Osoba, która działa w tym schemacie jest często rozgniewana lub sfrustrowana, co po prostu wynika z niezaspokojenia jego/jej potrzeb emocjonalnych.

3. Impulsywne dziecko

   Osoba, która działa w tym schemacie jest samolubna, impulsywna, nie potrafi odłożyć zaspokojenia na później, ma w sobie dużo gniewu i frustracji, jak również brak cierpliwości, ponieważ jego/jej potrzeby emocjonalnie nie są zaspokajane.

4. Szczęśliwe dziecko

   Osoba, która działa w tym schemacie czuje się kochana, zadowolona, spełniona, bezpieczna, chroniona, akceptowana, ceniona, wartościowa, wspierana, rozumiana, ma wysokie poczucie własnej wartości, jest autonomiczna, odporna, silna, wpływowa, potrafi znaleźć kompromis z innymi, jest spontaniczna i optymistyczna.

5. Wierny sługa

   Osoba, która działa w tym schemacie jest bierna, poszukuje akceptacji u innych, uległa, deprecjonuje siebie i umniejsza, aby uniknąć konfliktów i odrzucenia. Pozwala za to na nadużycia i złe traktowanie ze strony innych oraz nie wyraża swoich prawdziwych potrzeb. Angażuje się w relacje z ludźmi, którzy umacniają ten schemat.

6. Wycofany obrońca

   Osoba, która działa w tym schemacie jest odcięta od własnych emocji i potrzeb, izoluje się od innych, odrzuca pomoc, czuje się wycofana, otępiała, wygaszona, pusta i znudzona. Używa rozpraszaczy, by stępić własne uczucia lub szuka nadmiernej stymulacji w bardzo kompulsywny sposób. Doświadcza uczucia, że jest nieobecna i często jest pesymistyczna, cyniczna lub obojętna, by chronić się przed angażowaniem w relacje.

7. Atakujący obrońca

   Osoba, która działa w tym schemacie traktuje innych z wyższością, jest agresywna, dominująca, rywalizuje, lekceważy innych, nadmiernie kontroluje, buntuje się, manipuluje, wykorzystuje innych, koncentruje się na zwracaniu uwagi na siebie i swój wysoki status, aby zrekompensować niezaspokojone potrzeby.

8. Karzący rodzic

   Osoba, która działa w tym schemacie czuje, że zasługuje na karę, osądza/obwinia siebie i innych, kieruje się ku karze i często używa przemocy.

9. Wymagający rodzic

   Osoba, która działa w tym schemacie musi zachowywać się perfekcyjnie, osiągać wielkie cele i utrzymywać wszystko we właściwym miejscu. Takie osoby są zawsze szczere, altruistyczne i maksymalnie produktywne. Unikają marnotrawienia czasu, podobnie jak spontanicznych wpływów emocji. Mają bardzo rygorystyczne, nieelastyczne zasady „właściwego” życia.

10. Zdrowy dorosły

    Osoba, która działa w tym schemacie jest zdrowym dorosłym, który zajmuje się potrzebami zranionego dziecka, wyznacza granice gniewnemu i impulsywnemu dziecku oraz wzmacnia aspiracje szczęśliwego dziecka. Eliminuje lub zastępuje niezdrowe schematy sługi oraz karzącego i wymagającego rodzica, by móc uczestniczyć w dorosłych aktywnościach takich jak: praca, wychowywanie dzieci, seks, realizowanie zainteresowań intelektualnych, angażowanie się w hobby, życie społeczne, sport i dbałość o zdrowie psychiczne/fizyczne.

Różne sytuacje odpalają nas do działania w różnych schematach. Możemy przełączać się między nimi w ciągu chwili. Pomimo tego, większość z nas ma jeden lub dwa dominujące schematy funkcjonowania z wszystkich powyższych, z wyjątkiem „zdrowego dorosłego”, co jest, delikatnie mówiąc, fragmentarycznym wyrażeniem naszego pełnego potencjału. Dlatego tak ważne jest, abyśmy byli świadomi kiedy działamy w którymś z tych schematów i aby podjąć wewnętrzny dialog, który doprowadzi nas to stanu „zdrowego dorosłego”.

*Schemat – automatyczny wzorzec postępowania